-
1 ат
I 1) лошадь, конь 2) шахм. коньатқа қонған — сел на лошадь (впервые)
аттың жалын құшқан — мчаться стремглав
ат құрғатпай келіп жатты — беспрерывно подъезжали
ат болса, айдаушылар табылады — была бы шея, хомут найдется
ат өнері білінбес, бәйгеге түсіп жарыспай — коня узнаешь лишь в деле (в состязании)
ат шаппайды, бап шабады — скачет не конь, а хороший уход за ним
атың барда— жер таны, асың барда—ел таны — познай (объезди) мир, пока у тебя есть конь, узнай людей, пока у тебя есть возможность (состояние)
II имя, названиебалаға ат кою — дать имя ребенку
аты шулы — тот, чье имя на слуху
аты аңызға айналған — имя, ставшее легендой
аты-жөндерін сұрап алады — спросит, как их зовут
См. также в других словарях:
жалын — (Монғ.) бет қаратпай қатты соғып тұратын жел. Ж а л ы н жоталы жерде, сайдың ішінде үскірік жүрген жердегі болатын жел (Монғ.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұшқатты — сын. Ұшқат өскен, ұшқаты мол. Саржасыл сәуле артып бір беттерге, Шаңқай түстікте шалқып күн кеткенде, Ұ ш қ а т т ы шыңның ұшынан мұнартып, Тазқара қалқып, қалқып бір өткенде (Жалын, 1972, №2, 31). Ондағы жарлауыттардың, ұ ш қ а т т ы шыршалардың … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
Рыскулов, Турар Рыскулович — Запрос «Турар Рыскулов» перенаправляется сюда; см. также другие значения. Турар Рыскулов Тұрар Рысқұлов Род деятельности: политический деятель … Википедия
көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қатырма — I зат. Қатты қағаз, картон. Қатты қ а т ы р м а д а н жасалып, белі айқыш ұйқыш тартылған батпырауық бірте бірте қалықтай көтеріле берді (М.Мәжитов, Аманғали, 217). II зат. Ашымаған қамырдан пісірілген нан. Әсіресе бүкіл ауыл мақтайтын апамның… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
напалм — (ағыл. napalm, na (phthenic acia) нафтен қышқылы және palm (itic acid) пальмитин қышқылы сөздерінен қысқартылып алынған) айтарлықтай тұтқыр және түрлі заттардың, оның ішінде, тік заттардың бетіне жақсы жабысатын отшашар – жандырғыш қоспа ретінде… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
аржайы — (Қ орда: Қаз., Қарм., Арал; Орал, Орда; Рес., Волг.; Өзб., Бұх.) жайдары, жарқын мінезді. Жас сәби а р ж а й ы, адам жатырқамай келіп қол берді (Өзб., Бұх.). Бұрын үнемі жарқылдап жалын атып жүретін а рж а й ы барлаушының қапелімде бүйтіп… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шайқалау — (Маң.: Маңғ., Шевч.) шайқау, шайқап қозғау. Толқын қайықты қатты ш а й қ а л а ғ а н д а, түрімнің ішінде жатып, сырттағы толқынның жалын төбедегі терезеден көріп жатасың (Маң., Шевч.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақырсында — үст. сөйл. Ақырында. А қ ы р с ы н д а мына қатты жүріске шыдай алмай, алдындағы машинаға «дөділдетіп» белгі берді (Жалын, 1974, 2, 30) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бет — алдыңыздан жарылқасын! Құдай оңғарсын, сәтін берсін! Жолы да, атағы да үлкен Ғафаңа (Ғафу): Б е т а л д ы ң ы з д а н ж а р ы л қ а с ы н! дедім (Қаз. әдеб., 15.06.1973, 2). Бетке күйе жағу. этногр. Күнәлі адамға тағайындалған жазаның бір түрі. Б … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
